Plebiscyty, plebiscyty… Suplement B. Top Wszech Czasów

Koncepcja felietonu “Plebiscyty, plebiscyty…” powstała wiele lat temu, po czym na łamach Małego Leksykonu Wielkich Zespołów w 2014 roku ukazała się pierwsza część z podtytułem “Sposoby klasyfikowania“. Druga część “Plebiscyty płytowe czy rankingi popularności?” nigdy nie powstała, ponieważ subiektywność wszelakich plebiscytów i zestawień jest niepodważalna, a z fanatyzmem słuchaczy nie da się walczyć. Nie ma tu pomyłki. W końcu źródłosłowem wyrazu fan czyli zapalony sympatyk kogoś lub czegoś [1] jest fanatyk czyli osoba żarliwie wyznająca jakąś ideę lub religię, skrajnie nietolerancyjna w stosunku do zwolenników innych poglądów [1], aczkolwiek określenie fan nie ma wydźwięku negatywnego. W muzyce, tak jak w sporcie, znajdziemy osoby, które nie są jedynie pasjonatami czy zagorzałymi wielbicielami pewnych wykonawców, ale z łatwością wkraczają w obszar nietolerancji. Łatwo to zauważyć w kontekście plebiscytów, kiedy albumami roku stają się wydawnictwa wykonawców uwielbianych przez dostatecznie duże grupy ludzi, niezależnie od ich “jakości”. Często polega to na głoszeniu tezy, że “płyta grupy XXX, która ukaże się za kilka miesięcy, niewątpliwie będzie właśnie albumem roku, bo… to oczywiste”. W efekcie zamiast drugiej części, doszło do przeredagowania pierwszej, a badania statystyczne – na których oparte zostały jej tezy – zostały solidnie zaktualizowane w oparciu o znacząco zwiększoną ilość danych. Nową wersję felietonu można przeczytać tutaj.

W maju 2020 roku ukazał się Suplement A oparty na statystykach dotyczących Polskiego Topu Wszech Czasów. Wówczas Program 3 Polskiego Radia przestał być kultową Trójką po skandalu związanym z listą przebojów. Ponieważ pomysłodawca listy i jej wieloletni redaktor – Marek Niedźwiedzki – znalazł się ostatecznie w Radiu 357, Top Wszech Czasów pojawi się właśnie na antenie tejże stacji radiowej. Ponoć ze względów technicznych na kolejne wydanie, tradycyjnie emitowane w Nowy Rok, mają się złożyć najważniejsze utwory wybrane przez samych redaktorów. Dopełnieniem analiz statystycznych przedstawionych we wspomnianej, zmodyfikowanej wersji felietonu, jest prognoza wyników 27. notowania, gdyby powstało ono w wyniku tradycyjnego głosowania…

Przypomnę, że jako dane testowe użyte zostały częściowe wyniki wszystkich poprzednich Topów – od 1994 było ich 26, do czego doliczyć należy “top zerowy” z 1983 roku. Do obliczeń wykorzystałem po 30 najwyżej sklasyfikowanych piosenek w poszczególnych notowaniach. Podsumowania zostały przeprowadzone przy pomocy 14 różnych metod klasyfikowania, opartych na tradycyjnych systemach oraz stosowanych w świecie sportu, m.in. w mistrzostwach świata Formuły 1 albo Pucharach Świata w skokach narciarskich (szczegółowe wyjaśnienia można znaleźć w felietonie o sposobach klasyfikowania, w sekcji Metodologia):

Aby nie powielać treści zawierającej wyniki statystycznych podsumowań, w poniższym zestawieniu umieściłem jedynie pierwsze “trójki” [bez zbędnych skojarzeń proszę… określenie “podia” jest poprawne językowo, ale nie brzmi najlepiej – przyp. aut.]

(Z3)(P3)(F6)
1. Dire Straits – Brothers In Arms
2. Led Zeppelin – Stairway To Heaven
3. Queen – Bohemian Rhapsody
4. Pink Floyd – Another Brick In The Wall Part 2
5. Deep Purple – Child In Time

(Z5) One U2 był na pozycji 5. ex aequo z Child In Time.

(Z8)(Z10)(P10)(Z15)
1. Led Zeppelin – Stairway To Heaven
2. Dire Straits – Brothers In Arms
3. Queen – Bohemian Rhapsody
4. Deep Purple – Child In Time
5. Pink Floyd – Wish You Were Here

(P8)(F10)(P15)
1. Dire Straits – Brothers In Arms
2. Led Zeppelin – Stairway To Heaven
3. Queen – Bohemian Rhapsody
4. Deep Purple – Child In Time
5. Pink Floyd – Wish You Were Here

(Z20)(Z30)(P30)
1. Dire Straits – Brothers In Arms
2. Led Zeppelin – Stairway To Heaven
3. Queen – Bohemian Rhapsody
4. Deep Purple – Child In Time
5. King Crimson – Epitaph

Dostatecznie duża próbka potwierdziła wstępne przewidywania (istotnie inne niż w przypadku Polskiego Topu Wszechczasów):
– częściowe podobieństwo rankingów było dość powszechne, pomimo 14 metod klasyfikowania pojawiły się jedynie 2 różne “trójki” i 5 różnych “piątek”, jednak śladowo różnych,
– pozycje ex aequo zdarzały się niezwykle rzadko (raptem 1 raz w “piątkach”, czterokrotnie w “dziesiątkach”).

Szczegółowa analiza, podobnie jak pełne wyniki statystyczne, znajduje się w tekście źródłowym.

Po tych nudnych cytowaniach niewiele różniących się podsumowań wyników, czas na prognozę notowania, które w 2021 roku nie będzie jednak wynikiem głosowania radiosłuchaczy. Oczywiście należy to traktować jedynie jako muzyczną zabawę. Teoretycznie, statystyki właściwie nie pozostawiają wątpliwości co do pierwszej piątki, ale mimo tego całość jest dość dyskusyjna. Na rankingai nadmiernie wpływają wyniki początkowych notowań z lat 90., a nie są uwzględniane istotne zmiany w preferencjach słuchaczy…

Utwory z drugiej dziesiątki plus 1 (w kolejności alfabetycznej według tytułów): TSA – 51, Perfect – Autobiografia, Czesław Niemen – Dziwny jest ten świat, Jimi Hendrix Experience – Hey Joe, The Eagles – Hotel California, John Lennon – Imagine, Metallica – Nothing Else Matters, Nirvana – Smells Like Teen Spirit, Queen – The Show Must Go On, Led Zeppelin – Whole Lotta Love, U2 – With Or Without You

10. The DOORS – Riders On The Storm

9. ARCHIVE – Again

8. U2 – One

7. PINK FLOYD – Another Brick In The Wall Part 2

6. KING CRIMSON – Epitaph

5. PINK FLOYD – Wish You Were Here

4. DEEP PURPLE – Child In Time

3. QUEEN – Bohemian Rhapsody

2. LED ZEPPELIN – Stairway To Heaven

1. DIRE STRAITS – Brothers In Arms

Na zakończenie umieściłem jeszcze prognozę zestawioną w zupełnie inny sposób. Uwzględnienie czynnika historycznego poprzez przypisanie wag do kolejnych notowań w ten sposób, że im starsze notowanie, tym mniejszy wpływ na wyniki, dało znacząco inny efekt (choć 3 utwory znalazły się na tych samych miejscach):

1. QUEEN – Bohemian Rhapsody
2. LED ZEPPELIN – Stairway To Heaven
3. The DOORS – Riders On The Storm
4. DEEP PURPLE – Child In Time
5. PINK FLOYD – Wish You Were Here
6. DIRE STRAITS – Brothers In Arms
7. John LENNON – Imagine
8. KING CRIMSON – Epitaph
9. METALLICA – Nothing Ellse Matters
10. ARCHIVE – Again

Bibliografia:

[1] Internetowy Słownik PWN, dostępny pod adresem http://sjp.pwn.pl/
[2] Marek J. Śmietański, Plebiscyty, plebiscyty… Część I. Sposoby klasyfikowania, opublikowany 30.04.2020 pod adresem https://www.muzycznahiperprzestrzen.pl/2020/05/plebiscyty-plebiscyty-czesc-i-sposoby-klasyfikowania/

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.