62. edycja Jazz Jamboree, organizowanego od 1958 roku, ponownie zagości w warszawskiej Stodole. Koncerty festiwalowe odbędą w dniach 22-25 października 2020. Przedstawiamy krótko wszystkich wykonawców (w kolejności alfabetycznej), szczegółowy program można znaleźć tu:
Alina Bzhezhinska Quartet – Alina Bzhezhinska to harfistka, o której entuzjastycznie piszą media jazzowe, przy czym wielokrotnie w kontekście nazwiska Coltrane. Artystka jest Ukrainką, choć dorastała tuż za polską granicą, później w Warszawie uczyła się, idąc krok za krokiem w kierunku jazzu, najpierw przenosząc się do Monachium, a później do Arizony – pod skrzydła zmarłej niedawno harfistki Carrol McLaughlin. Stamtąd wróciła do Londynu, by ostatecznie przypieczętować swój muzyczny kierunek, poznając saksofonistę Tony Kofiego, a z innym – Shabaką Hutchingsem – grając przy pewnej okazji Blue Nile z repertuaru Alice Coltrane. Dlatego dziś stoi na czele kwartetu, z którym gra muzykę Coltrane’ów, własne utwory i improwizacje. Prezentację jej możliwości – o czym niezależnie od siebie można wyczytać w „Jazzwise” i „The Wire” – przynosi album Inspiration. Hołd dla Alice Coltrane złożony przez harfistkę to rzadkie zjawisko. Samo to sprawia, że warto się zainteresować: w grę wchodzi indywidualny styl, rozwój techniki gry, a do tego swoboda w podejściu do oryginałów.
Alina Bzhezhinska (harfa), Tony Kofi (saksofon), Mikele Montolli (bas), Joel Prime (perkusja)
Ark Noir – kolektyw z Monachium, który przeciwstawia się najbardziej typowym skojarzeniom gatunkowym, Ark Noir łączy rytmy inspirowane elektroniką z instrumentalną improwizacją, tworząc nowe dźwięki wywodzące się z wielu wpływów.
Brad Mehldau – jeden z najwybitniejszych pianistów pokolenia nagrywa i występuje od wczesnych lat 90. Począwszy od 1993 roku, wydał ponad 30 albumów z różnymi składami, najczęściej w formacie trio. Występował jako sideman na płytach takich legend jazzu jak Wayne Shorter, Charles Lloyd, Charlie Haden, Michael Brecker i John Scofield. Jako jeden z pełnoprawnych liderów nagrywał z takimi muzykami jak Pat Metheny, Lee Konitz, Paul Motian czy Joshua Redman. Jego styl gry na fortepianie często porównywany jest do Billa Evansa. Tą opinię podtrzymuje zresztą sam Mehldau, choć istnieją znaczne różnice w koncepcji muzycznej tych dwóch pianistów. Repertuar Mehldaua to nie tylko standardy jazzowe i własne, oryginalne kompozycje, ale także piosenki alternatywnego zespołu Radiohead, klasyki The Beatles czy folkowe songi Nicka Drake’a. Właśnie z powodu udanego przeniesienia popowych piosenek na jazzowy idiom Mehldau bywa często chwalony. Elegijny charakter jego muzyki i jakże charakterystyczna umiejętność kontrapunktycznej improwizacji z niezależnymi głosami czynią z niego jednego z najważniejszych pianistów jazzowych ostatnich dekad. Poparciem tych opinii jest jego album After Bach, na którym Melhdau zinterpretował klasyki wielkiego mistrza kontrapunktu z cyklu Das Wolhltemperierte Klavier. Po każdym utworze Bacha następuje kompozycja napisana przez Brada Mehldaua inspirowana dziełem geniusza baroku.
W tym roku Mehldau dość nieoczekiwanie zaprezentował nowy, solowy album. Nie zapowiedziana wcześniej Suite: April 2020 ukazała się w limitowanej edycji winylowej, jako wsparcie dla Jazz Foundation of America’s COVID-19 Musicians’ Emergency Fund. Mehldau napisał dwanaście nowych utworów podczas pobytu w swoim domu Holandii w czasie pandemii COVID-19. W czasie rejestracji nagrań w studiu nagrał trzy cenione przez siebie utwory innych kompozytorów: Don’t Let It Bring You Down Neila Younga, New York State of Mind Billy’ego Joela oraz Look for the Silver Lining Kerna. Solowy recital Mehldau’a to prawdziwa gratka dla miłośników intymnego, osobistego, a zarazem mistrzowskiego i pełnego dramaturgii, jazzowego grania.
Camilla George Quartet – urodzona w Nigerii saksofonistka, która jest mocno obecna na londyńskiej scenie jazzowej obok takich artystów jak Shabaka Hutchings czy Zara McFarlane. Po swoim debiucie , jaką była płyta „Isang”, ta londyńska kompozytorka i alcistka za każdym razem udowadnia, że jest jedną z najciekawszych postaci współczesnej międzynarodowej sceny jazzowej. Wydany 2 lata temu siłami Ubuntu Music jej kolejny album The People Could Fly to zapierający dech w piersiach miraż karaibsko-afrykańskiej tradycji artystycznej (narracja albumu oparta została na książce z afrykańskimi opowieściami ludowymi), niejednokrotnie dubujących groove’ów oraz funkującego spiritual jazzu rodem z najznamienitszych nagrań Johna Coltrane’a.
Camilla George (saksofon altowy), Sarah Tandy (instrumenty klawiszowe), Jihad Darwish (bas), Rod Youngs (perkusja)
Jazzpospolita – w ciągu 12 lat zespół wydał 7 płyt i zagrał 400 koncertów, na przekór nazwie wymykając się od samego początku gatunkowym kwalifikacjom. Działając w czteroosobowym składzie – gitara, bas, klawisze, perkusja – Jazzpospolita wypracowała własne, rozpoznawalne brzmienie i zdobyła liczną grupę fanów. Siłę Jazzpo – jak często o grupie mówią fani – stanowią oryginalne kompozycje, sytuujące zespół na pograniczu jazzu, post-rocka i elektroniki. Połączenie jazzowych harmonii, rockowych brzmień i klubowej dynamiki powoduje, że Jazzpospolita zjednuje sobie zwolenników z bardzo różnych kręgów i z powodzeniem występuje nie tylko na klubowych koncertach, ale też na dużych festiwalach jazzowych i popowych. W lata dwudzieste zespół wszedł w nowym składzie, z nowym albumem, ale z tą samą ideą, która przyświecała mu od założenia – grania jazzu w niejazzowy sposób. Albo inaczej: kolektywnego tworzenia muzyki garściami czerpiącej z jazzu, ale nim nie będącej.
Stefan Nowakowski (bas), Łukasz Borowicki (gitara), Karol Domański (perkusja), Jacek Kita (instrumenty klawiszowe)
Joachim Mencel – uznany polski pianista, kompozytor, główny propagator nowoczesnego jazzu wykonywanego na lirze korbowej (vielle à roue) ma niezwykle bogaty dorobek. Komponował m.in. muzykę filmową, dla orkiestr i baletu, koncertował ze swoimi projektami jazzowymi i występował z legendarnymi muzykami, takimi jak Lee Konitz, Dino Saluzzi, Richard Galliano, Dave Liebman, Eddie Henderson, Charlie Mariano i wielu innych. Jego najnowsze projekty są związane z lirą korbową, instrumentem który popularny był zwłaszcza w średniowieczu i renesansie, a rozsławili go wędrowni pieśniarze oraz trubadurzy. Spróbujcie wyobrazić sobie jak mogą na tym instrumencie zabrzmieć utwory Johna Coltrane’a i Ornette’a Colemana. Całkowicie niestandardowe, oryginalne podejście Mencla do klasyków współczesnego jazzu zostało docenione za wielką wodą, gdzie muzyk nagrał ostatnio płytę zatytułowaną Brooklyn Eye dla wytwórni Origin, a dokonał tego w doborowym towarzystwie wybitnych amerykańskich improwizatorów: gitarzysta Steve Cardenas, basista Scott Colley i perkusista Rudy Royston. esji, rejestrowanej dzień po spaleniu katedry Notre Dame w Paryżu, towarzyszyła namacalna melancholia, nadając kolejny wymiar temu kluczowemu doświadczeniu w życiu muzycznym Mencla.
Joachim Mencel (fortepian, lira korbowa), Rafał Sarnecki (gitara), Michał Barański (kontrabas), Łukasz Żyta (perkusja)
Milo Ensemble – Milo Kurtis od 50 lat jest jedną z najbarwniejszych postaci polskiej sceny niezależnej, związanej z muzyką improwizowaną, world music i free jazzem. Multiinstrumentalista, współzałożyciel kultowych formacji muzycznych – Maanam, Izrael oraz muzyk w składach takich grup jak Osjan, VOO VOO, Stańki, Szukalski & Milo. Nagrywał i występował na scenie m.in. z Tomaszem Stańko, Donem Cherry, Bobem Stewartem i Wallisem Buchananem. Na przełomie lat 60. i 70. założył formację o nazwie Grupa w Składzie, grającą muzykę eksperymentalną, intuicyjną opartej na wzajemnej komunikacji. Zespół występuje sporadycznie do dziś i jest legendą polskiej muzyki awangardowej. Jego ostatnim projektem jest zespół MILO Ensemble, który jest podsumowaniem muzycznych doświadczeń Kurtisa. Łączy ze sobą muzykę etniczną z jazzem, klasykę z awangardą, można tę twórczość nazwać Muzyką Świata. Do udziału w swoim benefisie Kurtis zaprosił niezwykłe indywidualności ze świata muzyki czyli żyjącą legendę świata jazzu – Johna Surmana oraz Wojtka Waglewskiego i Leszka Możdżera.
Milo Kurtis (klarnet, trombity, djembe, głos), Misza Kinsner (sax barytonowy), Masha Natanson (wokal, skrzypce), Bart Smorągiewicz (saksofony – sopran, alt, tenor, baryton, flet, flet bambusowy), Adeb Chamoun (darabuka, riq, daf, djembe, głos), Bart Pałyga (sarangi tarhu, morin-huur, shah Kaman, śpiew gardłowy i alikwotowy), Mateusz Szemraj (oud, rubab, cymbały), Jacek Gładkowski (realizacja)
Nik Bärtsch’s Ronin – Ronin to projekt równie intrygujący, co trudny do opisania, nie mieszczący się w żadnej w zasadzie kategorii muzycznej. Liderem i pomysłodawcą tej formacji jest Nik Bärtsch, wszechstronnie wykształcony artysta muzyk, który od końca lat 90. konsekwentnie realizuje swoją koncepcję muzyki, przez krytykę zwaną 'zen funk’. Ostatnia płyta Ronina zatytułowana Awase została wydana dwa lata temu przez wytwórnię ECM, dla której Bärtsch regularnie nagrywa od lat. Ten album jest świadectwem rozwoju jednej z najbardziej oryginalnych grup naszych czasów. Zarazem, kreśli on nową definicję dzisiejszej ‘ritual groove music’. Terminem tym Bärtsch określa połączenie jazzu, funku i współczesnej kompozycji, czyli mieszanki uprawianej przez Ronin. Członkowie zespołu, który w ostatnich latach przekształcił się z kwintetu w kwartet, podchodzą do nowego materiału z dużą dozą wolności i elastyczności.
Nik Bärtsch (fortepian), Kaspar Rast (perkusja), Jeremias Keller (bas), Sha (klarnety)
Nils Petter Molvær & Mino Cinelu – atmosferyczny nowy album SulaMadiana tych znakomitych muzyków został wydany w sierpniu 2020 roku. Album jest ich hołdem dla Manu Dibango, Tony’ego Allena i Jimmy’ego Cobba, wielkich artystów jazzu i muzyki świata, którzy niedawno odeszli.
Nils Petter Molvær to norweski trębacz jazzowy i kompozytor, który jest uważany za przedstawiciela i jednego z pionierów nu jazzu. Molvaer łączy wiele gatunków i stylów muzycznych – jazz, ambient, house, electro i break beaty, a także elementy hip-hopu, rocka i popu – i bez trudu przekształca je w niepowtarzalne i trzymające w napięciu pejzaże dźwiękowe o dużej intensywności. Jego niezwykła łatwość w radzeniu sobie z często sprzecznymi konwencjami popu, rocka, funku i nowoczesnego jazzu spowodowałby duże zainteresowanie muzyką akustyczną i elektryczną. Ta umiejętność przypominająca kameleona sprawiła, że stał się bardzo poszukiwanym i popularnym muzykiem w Oslo, co ostatecznie doprowadziło do powstania jego barwnego i różnorodnego życiorysu jako sidemana. Molvaer ma własne, bardzo indywidualne brzmienie, na które wpływ ma zarówno poezja skandynawskiej natury, jak i kalkulacja elektroniczna, a także inspiratorzy tacy jak Miles Davis czy Jon Hassell. Słuchając jego gry, łatwo zapomnieć, że jego instrument to trąbka.
Mino Cinelu to francuski muzyk specjalizujący się w grze na instrumentach perkusyjnych, kompozytor i producent muzyczny. Pierwszymi instrumentami, na których nauczył się grać były gitara oraz instrumenty perkusyjne. Gra również na bandoneonie i flecie. Światową sławę perkusisty zyskał w roku 1981, biorąc udział w trasie koncertowej Milesa Davisa (wówczas pierwszej, po pięcioletniej przerwie) oraz tworząc wraz z Alem Fosterem i Marcusem Millerem sekcję rytmiczną na podwójnym albumie Davisa We Want Miles, który był zapisem z kilku koncertów tej trasy. W tym okresie współpracował też z Weather Report, m.in. na płycie Sportin’ Life i This Is This! grając również na gitarze. Występował z wieloma uznanymi artystami i zespołami jazzowymi oraz popowymi, jak m.in. Dizzy Gillespie, Gil Evans, Pat Metheny, Cassandra Wilson, Herbie Hancock, Antônio Carlos Jobim, Wayne Shorter, Branford Marsalis, Al Di Meola, Gato Barbieri, George Duke, Marcus Miller, Christian McBride, Jacky Terrasson, Eliane Elias, David Sanborn, Toots Thielemans, Sting, Carlos Santana, Tori Amos, Laurie Anderson, Lou Reed, Tracy Chapman, Sophie B. Hawkins, Peter Gabriel, Joe Cocker, Elton John, Chaka Khan, Curtis Mayfield, Joni Mitchell, Youssou N’Dour, Bonnie Raitt, Patti Smith, James Taylor, Stevie Wonder, Emmylou Harris, Charles Aznavour, Dave Holland, Kenny Barron, Kevin Eubanks oraz Bill Frisell.
Renaud Garcia-Fons – urodzony we Francji, hiszpański kontrabasista swoją muzyczną edukację rozpoczął w wieku 5 lat od nauki gry na fortepianie i gitarze klasycznej. W wieku lat 16 zainteresował się kontrabasem, a różne techniki gry na tym instrumencie studiował w Paryskim Konserwatorium. W tym samym czasie wykonywał, pisał i aranżował już muzykę kameralną i orkiestrową. Jego otwartość na sztukę sprawiła, że nie ograniczył się jedynie do technicznych możliwości instrumentu. Kontrabasista wybrał wolność wynikającą z improwizacji i zgłębiania wiedzy na temat różnych gatunków muzyki. Jego wyobraźnią muzyczną zawładnęła myśl o skrzyżowaniu dróg jazzu, folkloru flamenco oraz tradycyjnej i współczesnej muzyki klasycznej. Zaowocowało to spotkaniami z wybitnymi artystami europejskiego i światowego jazzu, takimi jak: Daniel Humair, Louis Sclavis, Michael Riessler, Michel Portal, Marc Ducret, Nguyen Le, Gianluigi Trovesi, Mino Cinelu, Michel Godard, Rabih Abou-Khalil, Steve Swallow, Howard Levy, Gerard Maras. Jego obecne muzyczne inspiracje wynikają z kilku źródeł, z jednej strony czuje się związany z tradycją flamenco, a z drugiej pasjonuje go muzyka dawnego orientu i wschodu. Doprowadziło to do wielu interesujących artystycznie spotkań na styku muzyki etnicznej i jazzu. Garcia-Fons od kilku lat z satysfakcją współpracuje z Matthiasem Winckelmannem, producentem i założycielem niemieckiej wytwórni płytowej Enja Records, dla którego nagrał 11 autorskich płyt. Wybitny kontrabasista regularnie koncertuje w różnych zespołach m.in. w: Oriental Bass Quintet i Oriental Bass Oktet, Navigatore Quintet, Pilgrim. W ostatnich latach najchętniej wykonuje koncerty w duecie z bardzo różnymi instrumentalistami, oraz w trio z Antonio „Kiko” Ruizem (gitara flamenco) i Negrito Trasante (instrumenty perkusyjne). Podejmuje się także wyzwań wymagających szczególnych umiejętności od instrumentalisty – koncertów na kontrabas solo.
Rymden: Space Sailors – nazwa Rymden (która w tłumaczeniu z języka szwedzkiego okazuje się Kosmosem) prawdopodobnie w pierwszym momencie nie będzie budzić wśród jazzfanów żadnych skojarzeń. Jednak spojrzenie na skład tria sprawia, że serca większości fanów jazzu zabiją zapewne szybciej. Dan Berglund (kontrabas) i perkusista Magnus Öström czyli sekcja rytmiczna słynnego tria E.S.T (esbjorn svensson trio), które zaprzestało działalności po tragicznej śmierci pianisty i lidera zespołu Esbjörna Svenssona, koncentrowali się w ostatnich latach na działalności własnych zespołów. Teraz spotykają się ponownie w klasycznej trzyosobowej jazzowej kapeli, a towarzyszy im pianista z równie niebagatelnym dorobkiem – Bugge Wesseltoft. Wiadomo, że nazwiska tworzące sekcją rytmiczną rodzić będą pytania, porównania, może niekiedy wręcz oczekiwania związane z dawną obecnością obu muzyków w kultowym E.S.T. Muzycy nie odżegnują się od takich nawiązań, przywołując tradycje i wpływy zarówno wspomnianego tria Esbjörna Svenssona, jak i Wesseltoftskiego New Conception of Jazz. Trzeba jednak zaznaczyć, że o kopii E.S.T. nie ma tu mowy. Echa tamtych czasów powracają w zasadzie tylko w aspektach pozamuzycznych. Rymden oferuje słuchaczowi melodyjność i szczyptę eksperymentu, rockową ostrość i czysty jazzowy mainstream. Świetnie zbalansowaną różnorodność, która zdecydowanie się wyróżnia i zabiera w nowe rejony jazzowego wszechświata.
Program festiwalu 62. Jazz Jamboree:
22.10 – Milo Ensemble feat.Leszek Możdżer, Wojtek Waglewski, John Surman (jubileusz 50-lecia pracy artystycznej Milo Kurtisa)
23.10 – Jazzpospolita, Nils Petter Molvaer & Mino Cinelu , Brad Mehldau
24.10 – Joachim Mencel Quintet
, Camilla George Quartet, Rymden:
Space Sailors (Bugge Wesseltoft, Dan Berglund, Magnus Öström) oraz Ark Noir (w ramach Jamboree night)
25.10 – Alina Bzhezhinska Quartet, Renaud Garcia-Fons, Nik Bärtsch’s Ronin: Awase
Wszystkie koncerty odbędą się w klubie Stodoła w Warszawie. Bilety oraz 3-dniowe (23-25.10) można nabyć poprzez oficjalną stronę festiwalu (www.adamiakjazz.pl), klubu (www.stodola.pl) bądź w wybranych bileteriach…
[oprac. na podstawie materiałów prasowych]